Stamboom van Hagenbeek

Vader: emptyVN emptyFN
Moeder: Irène l'Isaurienne de Byzance

• Geboren: in 750 te Constantinopel
• Impératrice byzantine

Procopia geboren rond 770 en overleden na 813) was een Byzantijnse keizerin en de vrouw van keizer Michael I Rhangabé. Haar vader was de Byzantijnse keizer Nicephore I. De naam van haar moeder is niet bekend. Ze had ook een broer, Staurakios, die kort keizer van Byzantium was in 811.

Aan het einde van de 8e eeuw trouwde Procopia met Michael Rhangabé, de zoon van Theophylaktos Rhangabe, de admiraal die het bevel voerde over de Egeïsche vloot. In 802 werd keizerin Irene van Athene afgezet door een alliantie van patriciërs en eunuchen. Het hoofd van de samenzwering was Nicephore, Procopia's vader, die destijds de functie van minister van Financiën (logothetes tou genikou) bekleedde. Op 31 oktober 802 werd Nicephore aangewezen als toekomstige keizer en Procopia werd een lid van de keizerlijke familie. Procopia's man ontving de waardigheid van kouropalates, de hoogste onderscheiding aan het hof. Op 26 juli 811 werd Nicephore gedood tijdens gevechten tegen de Kroum van Bulgarije in de Slag bij Pliska. Een groot deel van het Byzantijnse leger werd vernietigd tijdens deze slag, beschouwd als een van de ergste nederlagen in de Byzantijnse geschiedenis. Onder de weinige overlevenden was Staurakios, Procopia's broer, die de keizer opvolgde. Staurakios overleefde de slag echter niet ongedeerd. Een zwaardwond in zijn nek liet hem verlamd achter. De leden van de keizerlijke garde slaagden erin hem naar Adrianopel te vervoeren, maar hij herstelde nooit volledig van zijn verwondingen. De opvolgingskwestie van Staurakios werd dringend. Twee kampen ontstonden aan het hof. Een was gevormd rondom Theophano, de vrouw van de keizer, die ernaar zou hebben gestreefd haar man op te volgen. Het andere kamp was gevormd rond Procopia, die mikte op de troon voor haar man, Michael. Procopia slaagde er niet in haar broer te overtuigen om haar te kiezen. Hij leek juist Theophano te hebben begunstigd. Echter, Michael en Procopia verkregen genoeg steun aan het hof om Staurakios zelf te bedreigen. Niet in staat om de oppositie het hoofd te bieden, wees Staurakios zijn zwager Michael als erfgenaam aan en trad tegelijkertijd af, waarna hij zich terugtrok in een klooster. Procopia werd zo de nieuwe keizerin-gemaal.

Keizerin Op 2 oktober 811 beklom Michael I Rhangabé de troon en werd Procopia keizerin. Tijdens de korte regering van haar man bekleedde Procopia een dominante positie aan het hof. Ze drong er ook op aan om haar man te volgen in zijn campagnes, maar haar aanwezigheid werd slecht ontvangen door de troepen. Om zijn positie te versterken, gaf Michael gul geld aan het leger, de bureaucratie en de kerk. Hij heropende ook onderhandelingen met Karel de Grote en erkende hem als basileus (keizer). De oorlog tegen de Bulgaren ging echter door en leidde tot de val van het keizerlijke paar. Op 22 juni 813 werd Michael verslagen in de Tweede Slag bij Adrianopel. Het Byzantijnse leger was groter dan het Bulgaarse leger, maar slaagde er niet in zijn numerieke superioriteit in zijn voordeel te gebruiken. Michael was een van de eersten die zich terugtrok van het slagveld. Andere eenheden volgden zijn voorbeeld. Khan Kroum rukte op in Oost-Thracië en zelfs Constantinopel werd een potentieel doelwit. Welke steun Michael en Procopia ook wisten te vergaren, deze bleek onvoldoende om hen aan de macht te houden na de militaire nederlaag van Michael. Op 11 juli 813 trad Michael af ten gunste van Leo V de Armeniër. Het werk Teophanes Continuatus, een voortzetting van de kronieken van Theophanes de Belijder, vermeldt dat Procopia tevergeefs de abdicatie van haar man tegenwerkte. Ze moest zich terugtrekken in een klooster waar ze enkele jaren later stierf. De kinderen van Procopia kregen ook een moeilijk lot. Leo V stond erop dat ze werden gecastreerd en geschoren, zodat ze nooit aanspraak konden maken op de keizerlijke macht.

Procopia en Michael hadden minstens vijf kinderen:

Theophylaktos (792 - 15 januari 849), mede-keizer van 812 tot 813. Hij werd gecastreerd en verbannen naar een klooster. De datum van zijn overlijden werd vermeld in het "Teophanes Continuatus".

Staurakios (793 - 813), overleden vóór de abdicatie van zijn vader onder onbekende omstandigheden.

Nicetas (797 - 23 oktober 877), gecastreerd en verbannen naar een klooster. Hij werd later patriarch onder de naam Ignatios van Constantinopel.

Gorgo, die non werd.

Theophano, die ook non werd.

Ignatios werd later heilig verklaard. Zijn hagiografie vermeldt dat een van zijn zusters iconodulen hielp tijdens de vervolgingen van Theophilos (rond 829-842), zonder te specificeren welke.