Stamboom van Hagenbeek

Magdalena Moons

Vader: Pieter Willemszn Moons
Moeder: Johanna van Sombeecke
  • Geboren: op 24 januari 1541 te Den Haag
  • Gedoopt: [[https://gw.geneanet.org/ecouvret?lang=nl&pz=ellen&nz=couvret&p=magdalena+pietersdr&n=moons]]
  • Overleden: op 24 juni 1613 (72 jaar oud) te Utrecht

Geboren als jongste kind van Pieter (1488-1545), ontvanger generaal van de beden over Holland en diens derde vrouw Johanna van Sompeack. Onze gossip informant Dorth noemt haar concubina Baldens, maar in dit geval was dat iets, dat al vele pennen in beweging heeft gebracht en niemand minder dan Robert Fruin tot enige artikelen heeft bewogen. Vermoedelijk was zij in haar niet meer jonge jaren in Den Haag intiem bevriend, mogelijk verloofd met de Spaanse bevelhebber Don Francisco Valdes en in de XVIIe eeuw duikt al in de literatuur het door haar familie vlijtig gestimuleerde verhaal op, dat zij door haar smeekbeden Valdes heeft weten af te houden van een definitieve bestorming van het door hem belegerde Leiden, wat volgens Fruin alleen al door gebrek aan geschut aan Spaanse zijde niet kon doorgaan. Later zou zij met hem te Antwerpen zijn gehuwd en twee nog voor zijn dood overleden kinderen hebben gehad. Fruin vond echter alleeen een trouwacte aldaar op 16 augustus 1578 met zekeren Jan Cues en met verlof van de pastoor te Vilvoorde, waar het huwelijk had behoren te zijn gesloten. In 1596 en 1609 schijnt zij de vrouw te zijn geweest van de te Rijswijk (ZH) wonende jonkheer Willem de Bye Philipsz uit Hilvarenbeek en in 1609 schijnt zij volgens aantekeningen van
Eammelman Elsevier met onzen Jorien te zijn hertrouwd. Haar vermeende reddingsactie zorgde wel voor het doen graveren door Cornelis de Visscher in 1649 van de portretten van haar en Valdes, het hare met o.a. een achtregelig latijns gedicht van Petrus Scrivarius.

Magdalena, van vaders zijde uit eene deftige Hollandsche familie, en van moeders zijde uit een adelijk Brabantsch geslacht. Haar vader was Pieter Moons, ten tijde van Karel V ontvanger-generaal van 's keizers beden over Holland en tevens keizerlijk raadsheer. Haar oudste broeder bekleedde onder Philippus II het ambt van Raadsheer in den Hove van Holland nevens meer andere waardigheden, en was een man van groot gezag en achting. Zij woonde nevens haar moeder en nog een broeder en zuster te 's Hage, gedurende het beleg van Leyden 1574, alwaar de Spaansche bevelhebber don Francisco de Valdez haar ten huwelijk verzocht. Hare familie maakte veel zwarigheden om dit verzoek toe te staan, wegens de omstandigheden des tijds, doch de jonkvrouw, omtrent dertig jaren oud, liet zich eindelijk door het aanhouden van Valdez bewegen in zijn huwelijks aanzoek te stemmen, doch de voltrekking van het huwelijk werd uitgesteld om de belemmeringen door het beleg van Leyden veroorzaakt, dat Valdez bezig hield. Toen deze bevelhebber zich langer dan hij gedacht had, door de dapperheid der Leydenaars opgehouden zag, nam hij voor de stad door een algemeenen storm te dwingen. Daags te voren verzocht hij zijne bruid, hare familie en andere aanzienlijke lieden ter maaltijd. Getroffen door hare ongewone treurigheid, vroeg hij haar er de reden van. Zij hernam dat zijn voornemen om Leyden, waarin ze vele vrienden had, te bestormen daarvan de oorzaak was, dat zij een afschuw had van bloedstorting en geweld, en dat hij, indien hij haar waarlijk beminde, moest afzien van 't bestormen eener stad, die hem toch weinige dagen later van zelve moest in handen vallen, en eindelijk dat hij nimmer hare hand zou verwerven, indien hij de stad niet verschoonde. Hij het zich door haren aandrang en tranen bewegen en zag van zijn voornemen af. Dit verhaal, dat zij namelijk Leyden zou gered hebben, door de meeste geschiedschrijvers bevestigd, werd door den hoogleeraar Tydeman voor een legende gehouden, en strijdende tegen alle gronden van uit- en inwendige kritiek.

Valdez begaf zich na het opbreken van het beleg, cerst naar Utrecht en vervolgens naar Brabant, en hield van daar met brieven aan, dat zijne bruid, daar hij niet naar Holland kon wederkeeren, mogt gebragt worden ten huize van hare gehuwde zuster te Antwerpen, waar haar huwelijk plegtig voltrokken werd.

Na het overlijden van de Valdez, in 1580 of 1581, heeft zij zich wederom naar Holland begeven, en is, na eenigen tijd weduwe geweest te zijn, weder gehuwd met Jonkheer Willem de Bye, eertijds edelman van Willem I. Ten tweeden male weduwe geworden, is zij weder in het huwelijk getreden met Jonkheer Juriaan van Lennip, een aanzienlijk Kleefsch edelman met wien zij op het huis te Werve, hem aanbestorven, en gelegen te Voorburg bij 's Hage, eenige aren heeft gewoond, en daarna met haar gemaal te Utrecht haar verblijf genomen hebbende is zij aldaar in hoogen ouderdom overleden zonder kinderen na te laten.

Els Kloek heeft nu echter aangetoond dat de twee toch daadwerkelijk getrouwd zijn geweest. In een kopie-extract van huwelijkse voorwaarden van Willem de Bye met Magdalena Moons van 23 oktober 1597 (Brabants Historisch Informatie Centrum te Den Bosch) bleek de tekst achter de naam van de bruid grondig onleesbaar te zijn gemaakt. Met behulp van de Hyperspectral Imager in het Nationaal Archief en digitale bewerking in Photoshop bleek het uiteindelijk mogelijk bijna de volledige doorgehaalde tekst te reconstrueren.

Relaties:

Gehuwd met Jorrien van Lennip (1562-1615)
Gehuwd met Francisco Valdez
  • Huwelijk: ± 1576
Gehuwd met Willem de Bie (1536-1605)
  • Ondertrouw: op 23 oktober 1597 te 's-Hertogenbosch
Gehuwd met Jan Cues. de

Laatst gewijzigd: 20 juli 2023
link: https://ngv-stambomen.nl/gdp/index.php/pers/get/5-77971 
Kopieer permalink
Gekopieerd!
...rapport wordt opgesteld... een ogenblik...

...rapport wordt opgesteld... een ogenblik...

Database: GensDataPro 3.1