Ripeke Aykama wordt genoemd in 1392 zonder aanduiding van woonplaats. In 1445-1447 komt Ile Aykema voor in het westerkwartier. In het begin van de 16e eeuw (1510-1527) zijn er veel Aykema's: Luel, Sicke, Focke, Ile, Take, Dhee en Melle. De meeste komen voor in Grijpskerk als richter of hoofdeling. Tjalling Aykema wordt bekend door zijn Cronijxke van die Ommelanden (1536-1552). De Aykemaheerd op de Ruigewaard is in 1495 in bezit van Focko, die de heerd bezwaarde (hypotheek) met een jaarrente van 6 rijnse guldens. De familie is al vroeg tot de hervorming overgegaan. In 1566 laat de weduwe van Luel (Luel is hoofdeling te Westerdijken) de beelden uit de kerk van Grijpskerk verwijderen, zo niet vernielen. De spanjaarden nemen wraak en verklaarden de goederen waaronder Aykemaheerd te Westerdijken verbeurd. Na de pacificatie van Gent zullen de goederen teruggegeven zijn.
Tussen 1580 en 1594 zijn er geen gegevens over de Aykema's. In 1596 en later worden de goederen van Hercke Aykema publiek verkocht. Ook komt Hylemaheerd op de Ruigewaard onder de hamer. Hylemaheerd is een borg met grachten, singel, gerechtigheden enz. Zou deze Hylemaheerd (die via de moeder van Hercke in de fafilie is gekomen) de latere Aykemaborg zijn? Er zijn sterke aanwijzingen voor, klauwboeken en het feit dat Hylemaheerd gekocht wordt in 1596 door ene Cornelis Verduntz, die ook de naam Blauweborg gebruikte voor de Hylemaheerd alias Aykemaborg. Op te merken valt dat er wel verschillende Aykemaheerden geweest zijn. In 1630 trouwt een dochter van Cornelis namelijk Maria Verduin (=Verduntz) met Ivo Auwema van Tolbert. Een dochter van dit echtpaar Ulcia Maria, trouwt in 1652 met Jan Remmert Clant. Daarna vestigtn zij zich op Aykema. Jan Remmert overlijdt in 1655, zijn vrouw een jaar later. Hun dochtertje Trudea (gedoopt in 1654), wordt opgevoed bij haar stiefgrootmoeder Etta Coenders, de tweede vrouw van Ivo Auwema. De blauwe borg wordt in tussentijd bewoond door Michael Wijncken en Rixte van Rensen. Trudea of Truda wordt geschaakt in 1667 op 13-jarige leeftijd door haar achterneef Lucas Clant.
Ze vestigt zich op Aykema. Lucas heeft zich sterk gemaakt voor een veerdienst op Groningen. In 1674 is de veerdienst een feit en de bewoners krijgen vrij vervoer. Lucas Clant en Trudea overlijden voor 1706. Bij de erfscheiding leven nog 6 van hun 18 kinderen. Allard Joost, de oudste, verkrijgt de borg. Ongehuwd overlijdt hij in 1722. Het goed gaat over op zijn broer Jan Remmert die ook ongehuwd sterft in 1726. De laatste broer Osebrand krijgt dan de borg.
Zijn zoon Lucas Jan erft de borg in 1736. Met Lucas Clant is het slecht afgelopen, hij wordt in 1752 onder curatele gesteld, omdat hij zich in zeer slechte toestand bevindt in Den Haag. In 1755 wordt de borg met rechten en 38 grazen land door zijn crediteurs gerechtelijk verkocht. Koper wordt Willem Willem baron van In- En Kniphuisen. Deze biedt de borg ter huur aan. In 1768 wordt de borg gesloopt. Het geboomte bracht meer op dan de borg zelf. 1167 gulden tegen 1000 gulden. Het schathuis en de schuur worden in 1771 op afbraak verkocht. In het groen zijn de sporen van de vroegere gracht nog zichtbaar. Op de plattegrond van 1783 zijn de laan en de buitensingels nog duidelijk aangegeven.
Laatst gewijzigd:
24 augustus 2022
link:
https://ngv-stambomen.nl/gdp/index.php/pers/get/5-67208
Gekopieerd!
