Zeg eens, wordt het zo langzamerhand geen tijd dat jij een leuke vrouw zoekt om mee te settelen? Menig moeder zal zich herkennen in de verzuchting van Ada de Warenne, die er maar niet in slaagde haar zoon Malcolm naar het altaar te dirigeren. Waar veel jonge mannen huiverig zijn voor het huwelijk omdat ze hun wilde haren nog niet kwijt willen, was bij Malcolm juist sprake van het tegenovergestelde: hij wilde omgang met geen enkele vrouw, zodat hij zich volledig kon concentreren op zijn plichten als vorst en christen.
Het mag geen wonder heten dat de zedige jongeman zijn baan als koning van Schotland serieus nam, want hij had hard moeten vechten om de troon te behouden nadat hij die in 1153 op twaalfjarige leeftijd beklommen had. Een belangrijke bron voor Malcolms leven is de Historia rerum Anglicarum van William van Newburgh, en deze Engelse monnik was niet zuinig met zijn lof voor de Schotse koning. Hij schreef dat Malcolm „scheen als een hemelse ster temidden van een barbaarse en perverse generatie”.
Malcolm werd koning der Schotten nadat zijn opa David was overleden. Zijn vader Hendrik was toen al dood. De geopolitieke situatie van Schotland was medio twaalfde eeuw nogal penibel. Als hongerige wolven wierpen Somerled (koning van Argyll), Fergus (heer van Galloway) en Harald Maddadsson (hertog van Orkney) zich op het grondgebied van hun jonge buurman, maar die sloeg uiteindelijk alle aanvallen af.
Daarnaast had Malcolm te maken met Hendrik II, de koning van Engeland. De Schotse koning bezat namelijk grond in Engeland waarvoor hij leenhulde moest brengen aan zijn ambtgenoot in het zuiden. Hendrik wilde dat land liever terug en het duurde tot 1159 voordat hij Malcolm tot ridder sloeg en hem als leenman accepteerde – van een veel kleiner territorium.
William of Newburgh schrijft dat de Schotse koning zich ondertussen ver hield van alle vleselijke verleidingen, ondanks dat „een groep mensen gezonden door de duivel” hem trachtte over te halen. Toen dat niet slaagde, greep „de vijand” naar het ultieme wapen: Malcolms moeder. Zij moest „het geheime gif toedienen onder het mom van moederlijke affectie”.
Ada liet het niet bij woorden alleen, want op een avond verraste ze haar zoon met „een schone maagd” in zijn bed. Malcolm durfde dit geschenk van zijn moeder niet zomaar af te wijzen en deed alsof het bezoek welkom was. Nadat iedereen vertrokken was, ging hij echter onder een mantel op de grond liggen. Daar troffen zijn bedienden hem de volgende ochtend aan. Hij was nog altijd maagd, en dat zou de bijnaam worden waarmee hij de geschiedenis in ging.
God zegende de kuise koning niet met een lang leven. Volgens monnik William leed hij aan „vreselijke pijnen” aan zijn hoofd en voeten. Malcolm overleed op 24-jarige leeftijd, of zoals zijn biograaf het noteerde: „De engelen des hemels namen deze man van engelachtige zuiverheid weg van onder mensen (...), weg van zijn maagdelijke lichaam naar het Lam, de zoon van de Maagd”.
Laatst gewijzigd:
27 oktober 2023
link:
https://ngv-stambomen.nl/gdp/index.php/pers/get/5-4214
Gekopieerd!
