Stamboom van Hagenbeek

Vader: Hendrik III von Schwaben
Moeder: Agnes van Poitou-Aquitanië

• Geboren: op 11 november 1050 te Goslar
• Rooms Koning-Keizer
• Overleden: op 7 augustus 1106 (55 jaar oud) te Luik (B)
• Begraven: op 7 augustus 1111 te Spiers (Domkerk) eerst na opheffing van de ban

Canossa, een rotsburcht in Italië, Erggio d'Emilia, waar de in de kerkban geslagen Hendrik IV, als Duits Keizer in 1077 vergiffenis kwam afsmeken van paus Gregorius VII, die op het punt stond deel te nemen aan de verkiezing van een nieuwe koning. Omdat Hendrik aan de voorgeschreven boetedoening had voldaan, moest de paus hem wel van de ban ontslaan, al besefte hij dat hij hiermee een nederlaag leed. De uitdrukking 'naar Canossa gaan' is spreekwoordelijk geworden voor een onder druk gezette politicus die hierdoor bezwijkt.
Erkend als troonopvolger Tribur nov. 1053; gekroond tot Duits koning Aken 17-7-1054; volgt op als Duits koning (mogelijk met nieuwe intronisatie te Aken) 1056, aanvankelijk onder voogdij en regentschap van zijn moeder; daaraan door een ontvoering te Kaiserswerth onttrokken april 1062; regeert zelfstandig vanaf zijn meerderjarigheidsverklaring naar Salisch recht 1065; is van 1075 af met paus Gregorius VII (en diens opvolgers) in de z.g. Investituurstrijd gewikkeld; doet hem afzetten Worms 24-1-1076 en wordt daarop door hem in de ban gedaan Rome 15-2-1076; door de Duitse vorsten in de uitoefening van de koninklijke macht gesuspendeerd Tribur okt. 1076; begeeft zich heimelijk met klein gevolg, midden in de winter, via Bourgondië over de Alpen naar Italië en verkrijgt opheffing van de ban Canossa 28-1-1077, waarmee hij zich als in functie hersteld beschouwt; wordt opnieuw in de ban gedaan Rome 7-3-1080, doet Gregorius andermaal afzetten Brixen eind juni 1080 en stelt een tegenpaus aan (Clemens III); door deze tot keizer gekroond Rome Pasen (31-3) 1084; door zijn zoon koning Hendrik V gevangen gezet en tot afstand gedwongen Ingelheim 31-12-1105; weet te ontsnappen febr. 1106