Stamboom van Hagenbeek

Vader: Walther III Berthout heer van Mechelen
Moeder: Guda van Loon

• Heer van Mechelen
• Overleden: op 25 november 1219 te Damiate

de Malines Heer van Mechelen, advocatus van Mechelen, namens de bisschop van Luik.

De Berthouts worden vanaf het begin van de 13e eeuw in de historische bronnen vermeld vooral in verband met de stadsheerlijkheid Mechelen, waar zij de heerlijke rechten deelden met het Luikse St.-Lambertuskapittel. Ook bezaten zij naast de stadsheerlijkheid Mechelen een uitgebreid patrimonium aan landelijke bezittingen, vooral gelegen tussen Dijle en Nete en in het mark- graafschap Antwerpen. Dit geheel van heerlijk-heden, zonder de stad en vrijheid Mechelen en de daarbij horende voogdij van Heist-op-den-Berg, is bekend onder de benaming ‘Land van Mechelen’. In de eerste helft van de 13e eeuw splitsen zich twee jongere takken af, die naar hun voornaamste heerlijkheden respectievelijk de Berlaarse Berthouts en de Duffelse of Geelse Berthouts werden genoemd. De hoofdtak van de familie Berthout, die de stadsheerlijkheid Mechelen in handen had, stierf uit in mannelijke lijn in 1331. Deze belangen worden weerspiegeld in de samenstelling van het familiearchief. Het archief van de Mechelse Berthouts omvat niet minder dan 23 oorkonden van de Brabantse hertogen, naast 27 oorkonden van andere landsheren, drie oorkonden uitgevaardigd door de koningen van Frankrijk en talrijke oorkonden uitgevaar- digd door adellijke en niet-adellijke personen en instanties binnen en buiten Brabant. In het archief van de Berlaarse Berthouts vindt men naast een groot aantal schepenbrieven ook 15 Brabantse hertogelijke oorkon- den en vijf oorkonden van de Luikse prinsbisschoppen. Het ten dele bewaarde archief van de Duffelse Berthouts omvat o.a. een oorkonde uitgevaardigd door de Engelse koning Edward III en niet minder dan tien landsheerlijke oorkonden, waaronder een oorkonde van de Brabantse hertog Jan III. Het archief van de familie Berthout is niet overgeleverd als één geheel (Croenen).