Stamboom van Hagenbeek

Vader: Hugobert de Baviere d'Autrasië
Moeder: Irmina d' Oeren

• Geboren: ± 658 [[https://gw.geneanet.org/dupuisl?lang=nl&p=plectrude&n=de+baviere]] te Trier
• Gedoopt: [[https://gw.geneanet.org/jimi55?lang=nl&pz=jean+michel&nz=leborgne&p=plectrude&n=d+austrasie]]
• Dynastie des Hugobertides
• Overleden: na 717 (ongeveer 59 jaar oud) te Keulen

Het privé leven van Pepijn werd bepaald door familiedrama's. Getrouwd sinds 691 met Plectrude uit één van de machtigste families van Austrasië (vgl. 50), bij wie hij de zoons Drogo en Grimoald had, had hij een tweede echtgenote Alpaïde, met als zoons Karel en Childebrant. Tussen beide vrouwen, elk met hun eigen aanhang, bestond een enorme haat, hetgeen rond 705 cumuleerde tot de moord op de prelaat van Luik, St. Lambert, aanhanger van Plectrude. Kort daarop stierf Drogo en in april 714 werd Grimoald gedood op de graftombe van St. Lambert. Tegen het einde van zijn leven stond Pepijn geheel onder de invloed van Plectrude en benoemde als zijn opvolger een bastaardzoon van Grimoald, mede uit wraak op de moord van Grimoald, dit ten koste van de zoons van Alpaïde en vier zoons van Drogo, die waarschijnlijk niet onschuldig waren aan deze moord. Deze fragile opvolging had desastreuze gevolgen kunnen hebben voor de opbouw van het rijk, ware het niet dat Karel, zoon van Alpaïs, kort na Pepijn's dood wist te ontsnappen De postume roem van Karel Martel (686-741) heeft altijd in de schaduw gestaan van die van zijn kleinzoon Karel de Grote, de eerste keizer van het Karolingische rijk. Toch is zijn betekenis groot. De definitieve neergang van de Merovingische dynastie ten gunste van de Karolingische hofmeiers begon met hem. Ook stond Karel Martel aan de wieg van het feodale of leenstelsel doordat hij een ruiterleger van vazallen oprichtte, die voor hun diensten onder meer land in leen kregen. Karel Martel (‘de Hamer’) stuitte ook de islamitische invasie in het latere Frankrijk. Voor de Nederlandse geschiedenis is van belang dat hij in 734 een eind maakte aan het Friese koninkrijk.

Karel groeide op in netelige omstandigheden. Hij was de zoon van hofmeier Pepijn II van Herstal, bijgenaamd de Jonge, de Dikke of de Middelste, en diens tweede vrouw of concubine Alpaida, een edelvrouw uit de omgeving van Luik. De palts van Herstal was Pepijns hoofdresidentie, waar Karel ook geboren zou zijn. Pepijns eerste vrouw, de zeer wilskrachtige Plectrudis, zag deze gang van zaken met lede ogen aan. Na 702 herstelde Pepijn de echtelijke band met Plectrudis. In 714 wist ze Pepijn er kort voor zijn dood van te overtuigen zijn kinderen te onterven ten gunste van zijn achtjarige kleinzoon Theudoald die onder haar regentschap stond. Om opstand te voorkomen liet ze de achtentwintigjarige Karel opsluiten in Keulen.

Een overlevering over de doopnaam van Karel toont de complicaties van de Frankische polygame praktijken. Na Karels geboorte zou een boodschapper op zijn tenen naar Pepijn zijn geslopen, die op dat moment naast Plectrudis zat, waarna hij Pepijn toefluisterde: ‘Es ist ein Carl’ (‘Het is een kerel’). ‘Als het een Carl is, zullen we hem ook Carl noemen,’ antwoordde Pepijn.

De intrige van Plectrudis bleek Karel juist te stimuleren. Hij ontsnapte in 715, of werd noodgedwongen door Plectrudis in vrijheid gesteld, en zocht steun bij de edelen van Austrasië, één van de Frankische koninkrijken. De ‘Frankische burgeroorlog’ volgde, met overwinningen voor Karel bij Amblève (716) en Vincy (717). Wel leed hij in 716 bij Keulen een gevoelige nederlaag tegen de Friese koning Radbod, die zich in de burgeroorlog had gemengd. Het pleit werd beslecht in 718, toen Karel Martel zowel koning Chilperic II van het centrale Frankische koninkrijk Neustrië versloeg als zijn latere bondgenoot Odo de Grote van Aquitanië.