Stamboom van Hagenbeek

Vader: Pippijn III de Korte
Moeder: Bertrade van Laon

• Geboren: op 2 april 748 [[https://gw.geneanet.org/jimi55?lang=nl&pz=jean+michel&nz=leborgne&p=charlemagne&n=empereur+d+occident]] te Ingelheim bij Mainz
• Gedoopt: [[https://gw.geneanet.org/geraldvanwaes?lang=nl&pz=gerald+johan&nz=van+waes&p=charlemagne+charles+i+karel+de+grote&n=carolingien]]
• Overleden: op 28 januari 814 (65 jaar oud) te Aken

Had voor zijn eerste huwelijk een kind bij een maîtresse. Dit kind had een bochel. Het is mogelijk geen toeval, dat Einhard, Karels biograaf, van de lijst van echtgenotes en maîtresses, die Karel in zijn latere levensjaren had de naam wegliet van zijn eerste maîtresse en het feit dat deze zoon nooit een functie in het koninkrijk kreeg. Koning der Franken, koning der Longobarden 774, keizer van het Romeinsche Rijk, door paus Leo III te Rome gekroond 25-12 -800.
Karel de Grote, (zoon van Pippijn koning der Franken en Bertrada/Berta (van Laon)), geb. (eventueel volgens de traditie te Ingelheim) 2-4-742; Karel en zijn broer Carloman volgen hun vader Pippijn samen op, waarbij Karel in hoofdzaak Neustrië, Bourgondië en de Provence, en Carloman in hoofdzaak Austrasië krijgen; beiden worden gezalfd op 9-10-768, Karel te Noyon en Carloman te Soissons; na de dood van Carloman in 771 en onder het passeren van diens minderjarige zonen, wordt Karel de enige koning der Franken; hij wordt dan wederom gezalfd als zodanig te Corbeny; na een geslaagde veldtocht tegen zijn ex-schoonvader de koning der Longobarden, volgt in 774 zijn proclamatie tot koning der Longobarden; Karel was reeds met zijn vader Pippijn gezalfd tot koning, Saint-Denis 28-7-754, en tevens door paus Stephanus II verheven tot "patricius Romanorum", maar deze titel voert hij pas na zijn overwinning op de Longobarden; door paus Leo III tot keizer gekroond, Rome 25-12-800; laat dan zijn "patricius"-titel vallen; zijn uiteindelijke titulatuur wordt: "Karolus serenis-simus augustus a Deo coronatus magnus et pacificus imperator Romanum gubernans imperium et per misericordiam Dei rex Francorum et Longobar-dorum"; zijn (westers) keizerschap wordt in 812 door de Oostromeinse "basileus" Michael I Rhangabe erkend; overl. Aken 28-1-814, begr. ald. (Dom), tr. (3) 771 Hildegard; geb. 758; overl. 30-4-783, begr. Saint-Arnoul-de-Metz; dr. van (vermoedelijk) Gerold 1 graaf in de Vinzgouw, en (zeker) Imma/Hemma van Alemannië. Dat Karel de Grote een zoon was van Pippijn en van Bertrada/Berta wordt door meerdere bronnen gestaafd. Wat zijn moeder betreft, deze wordt nogal eens aangeduid als zijnde 'van Laon', en wel aangezien haar vader Her(i)bert graaf van Laon is geweest. Dit blijkt uit de ANN. REGN. FRANC. waarin bij het jaar 748 wordt vermeld "Pippinus coniugem duxit Bertradam cognomine Bertam, Cariberti Laudunensis comitis filiam". De 'Annales Prumienses' stellen echter "744. Coniunctio Pippini regis et Betrada regine". Hoe dan ook, of nu beide ouders gehuwd zijn in 744, 748 of 749, in elk geval zijn zij dus wettig gehuwd in  742 (geboortejaar van Karel) en vòòr 751 (geboortejaar van zijn broer Carloman). Karel de Grote was dus ter wereld gekomen als een voorkind. Ofschoon dat in die jaren geen beletsel vormde voor een troonsopvolging, was zulks ten tijde toen Eginhard schreef, onder de regering van Lodewijk de Vrome, minder gepast en werd dat door zijn biograaf dan ook niet met zoveel woorden vermeld. Zodoende schrijft deze in zijn cap. 4 enerzijds dat hij wegens gebrekkige informatie nalaat omtrent Karels geboorte en jeugd te berichten, maar stelt hij expliciet in zijn cap. 30 dat Karel in zijn 72ste levensjaar is overleden, hetgeen inhoudt dat hij in 742 werd geboren. Dag en maand blijken uit een, uit de eerste helft van de negende eeuw stammende, te Lorsch opgestelde kalender, waarin wij kunnen lezen "IIII. Non. Apr. Nativitas domni et gloriosissimi Karoli imperatoris et semper Augusti". Dat komt dus overeen met 2 april. Zodoende wordt dan ook thans als vaststaand aanvaard dat Karel is geboren op 2 april 742. De plaats is onzeker, aangezien het soms vermelde "Ingelheim" niet aantoonbaar is en berust op latere tradities. Zijn "onwettige" geboorte is wellicht ook (aldus Ganshof) een van de redenen weshalve Carloman zijn broer Karel onwelwillend gezind was. De partijdige Thegan (d.w.z. door dik en dun aanhanger van Lodewijk de Vrome) beweert voorts, om de opstandige kleinzoon Bernhard (zie generatie 3) zwart te maken, dat deze onwettig uit een concubine zou zijn geboren, hetgeen pertinent onjuist is, al is dan ook de naam van zijn moeder niet overgeleverd . Wat het overlijden van Karel de Grote betreft, de datum 28-1-814 en de plaats Aken zijn op meer dan een wijze gestaafd. Hij overleed vermoedelijk aan een pleuritis (Cabans, pag. 19). De ANN REG.FRANC. stellen "anno aetatis circiter septuagesimo primo, regni autem quadrage-simo septimo ex quo vero imperator et augustus appelatus est ann. XIIII, V. Kal. Febr. rebus humanis excessit". In zijn cap. 30 schrijft Kinhard ". . septimo postquam decubuit die, sacra communione percepta, decessit, anno aetatis suae septuagesimo secundo, et ex quo regnare cooperat quadragesimo septimo, V. Kal. Febr. "hora diei tertia" (d.i. op 28 januari 814 des morgens om negen uur). Hij citeert ook het grafschrift (cap. 31), dat volgens hem als volgt heeft geluid: "Sub hoc conditorio situm est corpus Karoli magni atque orthodoxi imperatoris, qui regnum Francorum nobiliter ampliavit et per annos XLVII feliciter rexit. Decessit septuagenarius anno Domini DCCC XIIII, Indictione VII, V. Kal. Febr ." Dat hij toen reeds als "de Grote" bekend stond, blijkt o.a. ook uit de wijze waarop Nithard in zijn "Historiae" zijn "liber 1" begint: "Karolus bene memoriaes et merito magnus imperator ab universis nationibus vocatus . . " (d .w.z. dat alle volkeren hem de grote keizer noemen). De wijze waarop hij werd begraven, is omstreden, zij het dan ook dat de versie in zittende houding op een troon gezeten, niet alleen onwaarschijnlijk, maar zeer zeker ook onjuist is. Zie daaromtrent de uitvoerige verhandeling van Helmut Beuman in Band IV (pag. 9-38) in het ook elders aangehaalde verzamelwerk "Karl der Grosse, Lebenswerk und Nachleben". In deze band zijn ook opgenomen enkele bijdragen met betrekking tot zijn "heiligverklaring" en "verering" (Erich Meuthen, "Karl der Grosse - Barbarossa - Aachen"; Robert Folz, "Aspects du culte liturgique de Saint Charlemagne en France"; Matthias Zender, "Die Verehrung des Hl. Karl im Gebiet des mittelalterlichen Reiches"). Karel werd namelijk op initiatief van keizer Frederik Barbarossa op 29 december 1165 te Aken met volmacht van de tegenpaus Paschalis 111 door de Keulse aartsbisschop Reinoud van Dassel heilig verklaard. Zijn graf en schrijn zijn meerdere keren geopend, laatstelijk werd zijn gebeente blootgelegd in aanwezigheid van diverse Europese autoriteiten, ten behoeve van dringende restauratie -werkzaamheden aan zijn schrijn, op zondag 30 januari 1983 na een plechtige dienst (het verslag daarvan kan men o.a. uitgebreid lezen in het "Informatiebulletin van het Bisdom Roermond", ll de Jg., no. 3, februari 1983 (pag. 14-15 met foto's verlucht). Wat Hildegard betreft: gezien zij (PAUI US UIACONUS) in het dertiende jaar van haar huwelijk overleed, moet haar huwelijk met Karel de Grote dateren uit 771 en wel v¢or 30 april. Haar herkomst van moederszijde uit het huis der hertogen van Alemannië staat vast, zie b.v. THECAN (cap. 6) ". . quae erat de cognatione Gotefridi ducis Alamannorum; Gotofridus dux genuit Huochingum, Huochingus genuit Nebi, Nebe genuit Immam; Imma vero genuit Hiltigardam beatissimam reginam". Hij vond kennelijk haar vader van geringe afkomst, zodat hij deze onvermeld liet. Tegenwoordig (o.a. Werner, Buhler, Hlawitscha) neemt men algemeen aan (mede aangezien b.v. een broer van Hildegard een graaf Gerold was), dat graaf Gerold 1 in de Vinzgouw haar vader is geweest. Expliciet is zulks echter niet documentair bewijsbaar. In de 19de eeuw stelde men als een mogelijk alternatief voor een "Adelhard, graaf in de Berchtolds-baar" (b.v. Karl Friedrich Vierordt, "Badische Geschichte bis zum Ende des Mittelalters". Tübingen 1865, S. 494, Tab. 2). Haar overlijdensdatum blijkt uit de ANN.REGN .FRANC. Voorts heeft Paulis Diaconus een door hem vermeld grafschrift voor haar gedicht. Haar geboortejaar is berekend op basis van diverse gegevens uit haar leven

Dossier: