De Mamikonian of Mamikoneans waren de leden van een adellijke familie die tussen de 4e en 8e eeuw de politiek van Armenië domineerden. Ze oefenden de erfelijke functie van sparapet (opperbevelhebber) van Armenië uit tot het einde van de 6e eeuw en bestuurden onder andere de regio's Taron, Sasun en Bagrevand.
Deze familie beweerde oorspronkelijk uit China te komen, maar historici zijn het erover eens dat deze bewering voortkomt uit een verwarring met de regio Cen in Iberië. In de 1e eeuw v.Chr. werd Mamkaios, een generaal van Tigranes II de Grote, koning van Armenië, beschouwd als een lid van de familie, maar Armeense bronnen volgen de familie pas vanaf 314. Op die datum hadden de Mamikonian al de erfelijke functie van sparapet, ofwel opperbevelhebber.
Hun welvaart kwam in het begin van de 5e eeuw met het huwelijk tussen de sparapet Hamazasp Mamikonian en Sahakanouš, erfgename van de laatste Grigoridische patriarch, Sahak I, wat de familie belangrijke gebieden en het immense prestige van de afstammelingen van Sint Gregorius de Verlichter bracht. De afschaffing van de monarchie in Armenië in 428, evenals het martelaarschap van hun zoon Vardan Mamikonian, plaatste de familie op de voorgrond van de Armeense politiek. In 572 vermoordde prins Vardan Mamikonian de Suren, de Perzische gouverneur van Armenië, om de dood van zijn broer Manuel te wreken, maar hij moest daarna naar Byzantium vluchten.
In het begin van de 7e eeuw werd het Sassanidische Perzische rijk veroverd door de moslims en de Armeniërs wendden zich tot Byzantium om tegen hen te vechten. De Byzantijnse keizers benoemden toen de prinsen van Armenië, waarbij de derde en vierde prinsen de broers Hamazasp en Grigor Mamikonian waren. Maar na de dood van Grigor ging de macht over naar de Bagratouni, die hun sociale opmars begonnen. De Mamikonian verschenen pas weer in de 8e eeuw, toen de broers Davith en Grigor Mamikonian probeerden zich te verzetten tegen Achot Bagratouni en naar Jemen werden verbannen. De Mamikonian leidden verschillende opstanden tegen de Arabische bezetters, totdat deze besloten een einde te maken aan hun verzet en een groot deel van de Armeense adel vernietigden in de Slag bij Bagrevand op 25 april 775. Deze slag markeerde het einde van de macht van de Mamikonian, aangezien Achot Msaker Bagratouni de bezittingen van zijn oom Šmouel Mamikonian in beslag nam, waarbij alleen Bagrevand aan prins Šapouh Mamikonian werd overgelaten. De laatste prins Mamikonian was Grigor, die door de Arabieren werd gevangengenomen en gedood in 856.
Laatst gewijzigd:
16 februari 2025
link:
https://ngv-stambomen.nl/gdp/index.php/pers/get/5-92298
Gekopieerd!