Stamboom van Hagenbeek

Vader: Eudes II Le Grand d' Aqtuitanie
Moeder: Waltrude d' Austrasie

• Geboren: ± 687
• Overleden: ± 768 (ongeveer 81 jaar oud)

De Wascones, Guascones of Vascons kwamen herhaaldelijk in opstand tegen de Merovingen.

Remistan, markies van Limousin, werd onthoofd op bevel van Pepijn de Korte (koning der Franken na een staatsgreep met pauselijke goedkeuring, wat hij beloonde door de Lombarden te onderwerpen en de Kerkelijke Staat te stichten in 754). Slechts enkele sporen van zijn geschiedenis zijn bekend.

De twee zonen van Childebert II, Thibert II, koning van Austrasië, en Thierry II, koning van Bourgondië, versloegen de Vascons en stelden een hertog over hen aan: Genialis.

De autoriteit van Genialis, net als die van zijn opvolger Aighinan, een Saksische leider, was wisselend. In 626 lijken de Vascons zich te hebben vrijgemaakt tijdens een opstand. Ze waren al onafhankelijk bij de dood van Clotarius II in 629, toen zijn zoon Caribert II het "koninkrijk Toulouse" kreeg toegewezen. Hoewel Gascogne deel uitmaakte van het koninkrijk dat zijn oudere halfbroer Dagobert I voor hem had gecreëerd, moest Caribert het nog wel veroveren.

Kort na deze verovering stierf Caribert II, gevolgd door zijn zoon en opvolger, Chilperik, die slechts zes maanden oud was. Caribert II had echter twee dochters: Phligberthe, die trouwde met Bertrand van Bordeaux, en Ode, de moeder van Lupo I, die het erfgoed van zijn grootvader van moederskant zou terugwinnen.

Dagobert, die alleenheerser werd over Gascogne, moest in 635 een opstand van de Gascons bedwingen, waarna zij hem trouw zwoeren.

De latere "luie koningen" schonken weinig aandacht aan Gascogne, dat samen met Aquitanië geleidelijk zijn autonomie herwon. Het Frankische gezag, te druk met oorlogen tegen Neustrië en de Germanen, stond de opkomst van een nieuwe orde toe.

Tussen 660 en 670, dankzij de alliantie tussen Aquitaniërs en Vascons, verscheen het koninkrijk Toulouse weer, hoewel onder een andere naam, geleid door Felix, de patriciër van Toulouse. Hij werd in 672 opgevolgd door Lupo I (Lupus), die werd gekroond tot hertog van Aquitanië en Wasconia. Lupo, zoon van Bogue (Boggis) van Comminges en Ode van Aquitanië (dochter van Caribert II en Gisèle van Saint-Amand), stierf in 710. Bogue zelf was de zoon van Eudes van Comminges, zoon van Bertrand, graaf-bisschop van Bordeaux.

Zijn opvolger, Eudes (ook wel Yon, koning van Gascogne), vader van Hunald (Huon van Bordeaux), was vermoedelijk de zoon van Lupo I. Zijn bewind viel samen met de komst van de Arabieren in Spanje. Eudes weerde de Arabische invasie af bij Toulouse (9 juni 721) – de eerste christelijke tegenstand in het Westen. Eudes werd door paus Gregorius II uitgeroepen tot de "held en redder van het christendom" (volgens de Liber Pontificalis). Hij hield de Arabische invasie tegen tot 731, toen Karel Martel, gedreven door geruchten verspreid door de Saracenen van Abd al Rahman, hem aanviel vanuit het noorden.

Eudes moest de verdediging in het zuiden opgeven om de aanval van Martel te weerstaan. De Arabieren maakten hiervan gebruik en vernietigden Bordeaux (732) tijdens een snelle inval en trokken op naar Poitiers. Dankzij het offer van het Gascogne-leger van Eudes (en de Slag bij Brioude die Arabische versterkingen tegenhield), bereikte Abd al Rahman Poitiers in erbarmelijke staat. Martel hoefde alleen nog de genadeklap toe te brengen op 25 oktober 732 en eigende zich zo de glorie toe als "redder van het christendom" en Frankrijk. Dit succes was echter deels te danken aan de alliantie met Eudes en het Gascogne-leger, die hielpen de invasie te stoppen en de indringers naar Spanje terug te drijven.