Ambrosius Pool was de zoon van Isaac Pool en en Machtelt van Gerven, die op 2/12/1645 te Amsterdam in ondertrouw waren gegaan: Isaac Pool van A: wijnkoper out 26 jaer
geen ouders hebbende, geasst: met Isaack van Gerven, zijn oom, woond inde Warmoesstraet & Machtelt van Gerven van Wijck , out 26 jaer, geassist met Ambrosius van Gerven haer vader, woon: in de Warmoesstraet.
Deze van Gervens waren een zeer vooraanstaand geslacht. De stamvader van de Hollandse Van Gherwens was Ambrosius van Gherwen, gehuwd met Anneke van de Kerckhoff. Een zoon of neef van hem werd jonker Willem van Gherwen genoemd en verschillende leden van de familie huwden nog in de zeventiende eeuw met adellijke dames en heren.
Een van Ambrosius' zoons, Mathijs van Gherwen, was woonachtig in Den Bosch en was gehuwd met Machteld van Maren. In Den Bosch werd in 1577 diens zoon Ambrosius werd geboren. Hij huwde in 1623 te Dordrecht met Susanna de Vries en werd de stichter van de Leidse patriciërsfamilie Van Gherwen.
Zijn broer Isaac van Gerwen werd geboren in Den Bosch in 1580 en trouwde Duyfgen Fredricks Roch gedoopt in de Nieuwe Kerk te Amsterdam op 14/11/1588) op 22/5/1605. Duyfgen was de zus van Maria Fredericks Roch. Isaac van Gerwen werd begraven in de Oude Kerk op 3/7/1647. Hij was wijnkoper/verlater, eerst in de Warmoesstraat in de twee Rochgen en, toen hij overleed, op de Fluweelenburgwal. Naar aanleiding van Isaac´s eerste huwellijk in 1605 werd een schilderij gemaakt door schilder Karel van Mander - op het schilderij (tegenwoordig te zien in Museum Boymans van Beuningen in Rotterdam) staan ze zelf prominent afgebeeld.
Isaack hertrouwde op 20/4/1614 met Maria van Warmont (1586-1621), dochter van Jacob Willemsz. van Warmont (die weer een zoon was van Willem Jacobsz. van Warmont). Haar moeder was Ytge Arents Bouwer, de tante van Dr. Melchior Bouwer. Isaack van Gerwen trouwde voor een derde maal, op 30/3/1624, met Bartha van Warmont, die werd begraven op 6/11/1632. Uit zijn tweede huwelijk met Maria van Warmont, werden twee dochters geboren, Ida van Gerwen (gehuwed met Pieter van Buren) en Duyfje van Gerwen (gehuwd met Jan van de Poll, zoon van Herman van de Poll). Isaack van Gherwen's derde huwelijk met Bartha Warmont leverde in ieder geval een zoon op, Nicolaes, gebroen in Amsterdam omstreeks 1628. Een andere zoon van Isaack, Matthias was mogelijk uit Isaack´s eerste of tweede huwelijk. De van de Polls, van Gerwens, en Van Burens waren allen remonstrant. Isaack van Gherwen was eigenaar van zeker 14 huizen, vele morgen land in de Beemster, stukken bouwgrond, aandelen in de VOC (fl 2400 aan toonder), aandelen in schepen (fl 14800), zeven graven, obligatie (voor een totaal van fl 34,400, de meeste op naam van zijn zoon Mr. Mathijs van Gherwen). Zijn huizen en stukken land, inclusief het huis "Roode Kruijs" in de Warmoesstraat (ter waarde van fl 20,000), waren in totaal fl 193,500 waard. Zijn totale nalatenschap bedroeg bij zijn dood ongeveer kwart miljoen gulden. Naast koopman was Isaac ook kunstverzamelaar en behoorde tot de kringen van Vondel en Roemer Visscher.
Het land in de Beemster betrof o.a. 19 morgen land gelegen in kavel DK103 (Mijzerweg 1), welk land Isaack in 1621 kocht van Jacob Pompen. Op dit land werd toen al vermoedelijk een buitenhuis gebouwd, Oost-Mijseroort. Na de dood van zijn eerste vrouw kocht Isaac nog zeker 47 morgen land in de Beemster, onder andere het kavel BK53 aan de Jisperweg waardoor de boerderij daar de naam ‘Gerwenveld’ verkreeg. Het landhuis aan de Mijzerweg vererfde aan de jongste zoon uit zijn derde huwelijk.
Een derde broer, Abraham van Gherwen (1575-1637), kocht in 1607 een huis in Rotterdam. Hij was schilder en rederijker, leerling van Van Mander (dit verklaard ook waarom Karel van Mander in 1605 een schilderij van Isaac van Gerven en zijn eerste echtgenote maakte) en een centraal figuur in doopsgezinde literaire kringen in Rotterdam. Hij publiceerde enkele dichtbundeltjes bij de Leids/Goudse drukker en oud-rederijker Jasper Tournay in 1620, 1622, 1623. In 1624 publiceerde hij bij hem bovendien het Voorloperken, inhoudende een kort onderricht der letterkonst, dat is 't welspellen des Neder-Duytschen taals. In 1614 had hij zelf een Handt-boecxken oft Concordantie gedrukt te Rotterdam, dat in Leiden te koop was bij zijn broer Ambrosius van Gherwen. De Rotterdamse en Leidse tak van de familie hadden remonstrantse en doopsgezinde sympathieën.
Gezien de familierelatie van Ambrosius Pool (via Machtelt van Gerven) met de uiterst vermogende familie van Gerven wordt duidelijk waar een deel van zijn kapitaal vandaan kwam. Ambrosius Pool was als koopman uiterst actief in de aan- en verkoop van onroerend goed. Ruwweg kunnen zijn onroerend goed transacties in drie types verdeeld worden:
1. aankopen op en rondom Rapenburg, buurt waar hij was opgegroeid en actief was als koopman
2. aankoop van de brouwerij van zijn schoonvader
3. aankoop van stukken bouwgrond als investering
Op 1/5/1680 doet hij zijn eerste aankoop - een erf gelegen aan de IJgracht (tegenwoordig Prins Hendrikkade), van de erven Namke Aeriaans, weduwe van Goosen Cents. Op 19/6/1691 verkoopt hij een huis en erf aan het Kattenburgerplein, aan Jan Gerbrantsz Hart. Op 26/4/1703 verkoopt Ambrosius Pool een huis en erf op Rapenburg, gelegen aan de Oude Michielsgang (ook bekend als Nauwegang) aan Trijntie Gijsberts, weduwe van Cors Pieterse.
Op 18/7/1685 begint een proces van aankoop van "Brouwerij de Arent en erven, daarnaast Brouwerij de Rosmolen, branderij en erven bij de Reguliersgracht. Deze twee brouwerijen waren gelegen aan de noordzijde van de Prinsengracht en werden verkocht door de erven Jan van den Heuvel. Op 18/12/1686 volgt werderom een aankoop van een deel van dezelfde brouwerij, verkopers zijn wederom de erven Jan van den Heuvel.
Op 2/1/1686 koop hij 1/4 deel van een huis en erf "De Rouaanse Boeier" in de gevel, gelegen aan de oostzijde van Singel, tussen de Lijnbaanssteeg en de Torensteeg. De naam van de gevelsteen is een indicatie dat de vorige eigenaren mogelijk betrokken waren bij de wijnhandel op Rouaan. Verkopers waren de erven Dirk Albertsz.
Op 27/6/1685 koopt hij van Willem de Wees een erf in park D, aan de Prinsengracht, gevolgd op 28/6/1691 door opnieuw een aankoop van een erf in park D (aan de Prinsengracht) van Anna Vrij, weduwe van Pieter van Suijlen. Zeer waarschijnlijk lagen de twee stukken grond naast elkaar en werden op 05/1/1700 tegelijk verkocht aan Dirk Colonius.
Het hierboven vermelde buitenhuis in de Beemster (Mijzeroort) vererfde dus op Nicolaas van Gerwen (1628-1670), de jongste zoon van Isaack van Gerwen. Hij was net als zijn vader koopman te Amsterdam. Hij trouwde in 1653 met Cornelia van Warmond uit Haarlem. Het huwelijk bleef kinderloos.
Nicolaas kocht de aan het huis grenzende halve kavel KK54 bij zijn geërfde land. In een pachtovereenkomst van de boerderij met land uit 1654 bepaalde hij dat de pachter naast de huurpenningen ook jaarlijks een vet schaap moest leveren. De pachter moest de zwanen en duiven verzorgen. Ook was hij verplicht de eigenaar en zijn vrouw, wanneer ze op hun buiten verbleven, met zijn wagen door de Beemster te rijden als ze dat wilden. Tevens moest de pachter de boomgaard onderhouden en het fruit plukken dat de eigenaar aanwees. Na de dood van Nicolaas van Gerwen werd in 1671 het huis met bijbehorende kavels getaxeerd op bijna 17.000 gulden. De erfgenamen, de kinderen van zijn halfzuster Duijfje die getrouwd was met Joan van der Poll, verkochten het bezit in 1689 aan Andries Bernard.
Andries Bernard (1632-1704) was koopman en bewindhebber van de VOC. In 1682 werd hij hoofdingeland van de Beemster. Hij was al eigenaar van de buitenplaats ‘Volgerlust’ (BK95) aan de Volgerweg. Hij trouwde met Elisabeth Hooftman. Na haar dood verdeelden de kinderen de nalatenschap van hun ouders waarbij de DK103-KK54 in bezit kwam van zoon mr. Daniel Bernard (1672-1750). Hij is ook de eigenaar in het transportregister van 1733. Dan is er nog slechts sprake van een ‘boerehuijs’. Waarschijnlijk is de hofstede eind zeventiende eeuw verdwenen.
Laatst gewijzigd:
11 oktober 2023
link:
https://ngv-stambomen.nl/gdp/index.php/pers/get/5-80487
Gekopieerd!
