1074 Oprichter van Lewes, n.16.4.1088 Graaf, gedood door een pijl. Hij was een zoon van Rodulf II de Warenne en Emma, en een achterneef van hertogin Gunnor, de vrouw van hertog Richard I van Normandië. De achternaam de Warenne is afgeleid van het kasteel met die naam aan de rivier Varenne, die door het gebied stroomt dat William verwierf in Opper-Normandië, in de regio die tegenwoordig Bellencombre wordt genoemd.
Als jonge man speelde William een prominente rol bij het beschermen van het Normandische rijk van de toekomstige Willem de Veroveraar tegen een grote invasie door de Koning van Frankrijk in februari 1054, tijdens de Slag bij Mortemer. Na deze slag verloor Roger de Mortemer het grootste deel van zijn land, en de hertog gaf het aan William.
William was een van de edelen die hertog Willem adviseerden bij de beslissing om Engeland binnen te vallen. Hij vocht bij Hastings, en kreeg daarna het gebied Rape of Lewes in Sussex, evenals land in twaalf andere graafschappen. Hij bouwde kastelen in Lewes (Sussex), Reigate (Surrey), Castle Acre (Norfolk) en Conisbrough (Yorkshire). Tegen de tijd van de Domesday-enquête was hij een van de rijkste landeigenaren in Engeland, met bezittingen in 12 graafschappen.
Hij vocht tegen rebellen op het eiland Ely in 1071, waar hij een speciale wens had om Hereward the Wake op te jagen, die het jaar ervoor zijn broer had vermoord. William was loyaal aan Willem II, en waarschijnlijk werd hij begin 1088 benoemd tot Graaf van Surrey. Kort daarna stierf hij aan de verwondingen die hij opliep bij het helpen onderdrukken van de opstand van 1088. Op het moment van zijn dood wordt geschat dat zijn vermogen gelijk was aan £73,9 miljard (€ 86,5 miljard) in hedendaags geld.
Guillaume de Warenne, ook wel de Varenne genoemd (in het Engels: William de Warenne, soms of Warenne of of Warren), stierf op 24 juni 1088. Hij was een van de metgezellen van Willem de Veroveraar tijdens diens verovering van Engeland in 1066. Als invloedrijke Anglo-Normandische baron was hij een van de rijkste mannen van het pas veroverde Engeland. Kort voor zijn dood werd hij door Willem II Rufus benoemd tot eerste graaf van Surrey. Hij was tevens de stichter van een dynastie die het graafschap Surrey zou domineren tot 1347. Hij geldt als stamvader van de families Warren in Engeland, Ierland en Schotland.
Hij was de zoon van Rodulf († kort na 1074), een kleine Normandische edelman, en een onbekende moeder, mogelijk Béatrice († na 1053), een van de vele nichten van Gunnor. Zijn naam is afgeleid van het gehucht Varenne, enkele kilometers ten zuiden van Arques-la-Bataille, aan de rivier de Varenne.
Als jonge man hielp Guillaume de hertog zijn macht in Normandië te consolideren, met name tijdens de campagnes van 1052 en 1054, die culmineerden in de slag bij Mortemer. Na deze slag ontnam de hertog Roger van Mortemer, legerleider en verwant van Guillaume, al zijn bezittingen omdat hij de gevangene Raoul IV van Vexin, graaf van Valois, had vrijgelaten — van wie Roger ook vazal was. Later verzoende de hertog zich met Roger en gaf hem zijn bezittingen terug, behalve de kastelen Mortemer en Bellencombre, die aan Guillaume werden toevertrouwd.
Bellencombre, gelegen aan de rivier de Varenne, werd het Normandische hoofdkwartier van de familie Warenne. Guillaume genoot grote gunst van de hertog, die hem bovendien beloonde met de in 1053 geconfisqueerde landerijen van graaf Guillaume van Arques. Guillaume werd zo een van de voornaamste baronnen van het hertogdom en werd geraadpleegd door hertog Willem de Bastaard (later de Veroveraar) over diens plannen voor de invasie van Engeland.
Hij was een van de twintig met zekerheid geïdentificeerde metgezellen van de Veroveraar bij de slag bij Hastings, en vermoedelijk commandant van een deel van het Normandische leger. In 1067 was hij een van de vier baronnen die Engeland bestuurden terwijl de koning in Normandië verbleef. Bij diens terugkeer vertrouwde Willem hem het rape van Lewes (Sussex) toe. De rapes van Sussex waren strategische onderverdelingen van het graafschap, bedoeld ter bescherming van de route van en naar Normandië. Het kasteel van Lewes, waarschijnlijk door Guillaume gebouwd, bewaakte de rivier de Ouse en werd het Engelse hoofdkwartier van de familie.
In 1073, na een herindeling van de rapes waarbij een nieuw rape werd gecreëerd voor Guillaume (I) van Briouze, moest Guillaume enkele tientallen heerlijkheden afstaan, maar kreeg in ruil landerijen in Oost-Anglië.
Onder zijn andere belangrijke bezittingen bevond zich het strategische honour van Conisbrough in Zuid-Yorkshire, waarschijnlijk verworven tijdens de verwoestingscampagne in Noord-Engeland in 1068–1070. Hij bouwde er een kasteel. Zijn voornaamste domeinen lagen echter in Oost-Anglië: hij was de grootste grondbezitter in Norfolk, en bezat vele heerlijkheden in Suffolk, Essex en Cambridgeshire. Zijn bestuurlijk centrum was Castle Acre in Norfolk.
Volgens het Domesday Book was Guillaume in 1086 de vierde rijkste baron van Engeland, na Odo van Bayeux, Robert van Mortain (halfbroers van de koning), en Roger II van Montgomery. Zijn Engelse landerijen brachten jaarlijks 1140 pond sterling op, waarvan 548 pond rechtstreeks aan hem toekwam; de rest ging naar zijn vazallen. Hij bezat toen ongeveer 300 manoirs, maar geen land in Surrey.
Hij bezat land in elf graafschappen, vooral in Norfolk en Yorkshire, als leenheer of vazal. Zijn domeinen in het oosten leverden de helft van zijn inkomsten op, die in Sussex twee vijfde. Hij beheerde zijn bezittingen agressief en eigende zich soms naburige domeinen toe. In Essex nam hij land in van het bisdom Durham en de abdij van Ely; in Sussex roofde hij land van de nonnen van de abdij van Wilton.
In Normandië waren zijn bezittingen minder belangrijk, ondanks de schenkingen van de hertog. Hij had een oudere broer, Raoul of Rodulf, die hun vader opvolgde, die nog leefde in 1074. Mogelijk erfde Guillaume enkele domeinen.
In 1075 brak de opstand uit van de graven Raoul van Gaël (graaf van Oost-Anglië) en Roger van Breteuil (2e graaf van Hereford). Guillaume en Richard van Bienfaite, door de koning aangesteld als co-justiciars (gezamenlijke opperrechters), riepen de rebellen op om voor het hof te verschijnen. Toen zij weigerden, mobiliseerden ze het Engelse leger, geholpen door bisschoppen Odo van Bayeux en Geoffrey van Montbray, en leverden een bloedige strijd. Orderic Vital meldt dat de gevangengenomen rebellen hun rechtervoet werd afgehakt om herkenbaar te blijven. De twee justiciars belegerden vervolgens drie maanden lang het kasteel van Norwich, maar Raoul van Gaël ontsnapte per schip.
Begin jaren 1080 nam Guillaume deel aan de Normandische campagnes in Maine. Na de dood van Willem de Veroveraar in 1087 ontstond in 1088 een opstand, omdat de Anglo-Normandische baronnen nu twee heren moesten dienen: Robert Courteheuse voor hun Normandische bezittingen, en Willem II Rufus voor hun Engelse landerijen. Guillaume de Warenne was een van de weinige baronnen die trouw bleef aan de koning, terwijl anderen probeerden hem te vervangen door hertog Robert, die als makkelijker te beïnvloeden werd gezien. Als beloning werd Guillaume in april of mei 1088 benoemd tot graaf van Surrey. De opstand mislukte, maar Guillaume stierf aan een verwonding tijdens het beleg van het kasteel van Pevensey.
Hij werd begraven in het kapittel van het prioraat gewijd aan Sint-Pancras, dat hij rond 1078 in Lewes had gesticht. Dit prioraat was de eerste Cluniacenzer vestiging in Engeland. Hij besloot tot de stichting na een pelgrimstocht naar Rome, die hij moest onderbreken in Cluny vanwege oorlog in Italië.
Volgens C. Tyerman had Guillaume de Warenne een bliksemcarrière: als jongste zoon van een kleine Normandische edelman werd hij een van de rijkste mannen van een van de rijkste koninkrijken van Europa, dankzij zijn onwankelbare loyaliteit. Hij stichtte een machtige dynastie die Surrey tot 1347 zou domineren.
De identiteit van zijn moeder is onderwerp van debat. Sommige schenkingsakten noemen hem als zoon van Emma, de tweede vrouw van zijn vader. Dit huwelijk zou pas rond 1055 hebben plaatsgevonden, wat niet strookt met Guillaume’s leeftijd bij de slag van Hastings in 1066. Er is dus waarschijnlijk verwarring tussen twee Rodulfs, vader en zoon.
Begin 12e eeuw verbood aartsbisschop Anselmus van Canterbury het huwelijk van Guillaume (II) de Warenne met een bastaarddochter van Hendrik I van Engeland, wegens bloedverwantschap. Dit bevestigt mogelijk de vermelding door Guillaume van Jumièges dat Guillaume de zoon was van Béatrice († na 1053), een nicht van Gunnor en broer van Roger van Mortemer. Volgens C.P. Lewis is de meest plausibele interpretatie dat Béatrice de moeder of grootmoeder was van Guillaume de Warenne.
Historici zijn het er tegenwoordig over eens dat zij de **zuster was van Gherbod de Vlam.
Volgens de historica Elisabeth van Houts is Gundred zeer waarschijnlijk de dochter van Gherbod van Oosterzele-Scheldewindeke, die een erfelijke functie als advocaat bekleedde bij de abdij van Sint-Bertinus in Sint-Omaars. Zij was een verre verwante van koningin Mathilde, en had twee broers:
Gherbod de Vlaming, die Engeland verliet rond 1071
Frederick, die ongeveer in dezelfde periode werd gedood door de opstandeling Hereward de Balling
Na Fredericks dood erfden zijn zus Gundred en haar echtgenoot zijn landerijen in Cambridgeshire en Norfolk. Rond 1066–1069 huwde Guillaume de Warenne met Gundred, zuster van Gherbod de Vlaming, officieus graaf van Chester. Zij stierf in het kraambed op 27 mei 1085 te Castle Acre, Norfolk.
Guillaume (II) (vóór 1071 – 1138), 2e graaf van Surrey, erfde de bezittingen van zijn vader.
Édith, huwde met Gérard van Gournay († 1099), heer van Gournay-en-Bray. Zij namen deel aan de eerste kruistocht, en haar echtgenoot stierf vóór de inname van Jeruzalem. Daarna huwde zij met Dreux (I), heer van Mouchy (Beauvaisis).
Raynald (vóór 1080 – vóór 1118), erfde de Vlaamse bezittingen van zijn moeder. Hij steunde Robert Courteheuse tegen Hendrik I en werd gevangen genomen vlak vóór de slag bij Tinchebray, maar later vrijgelaten.
Een naamloze dochter, huwde met Ernise van Colungis.
Gundred.
In tweede huwelijk huwde hij met een zuster van Richard Gouet, een edelman uit de Perche.
Guillaume I (1036–1088), graaf van Warren en Surrey, was de belangrijkste stichter van het Huis Warenne. Willem van Normandië voegde het kasteel van Mortemer (Pays de Bray) toe aan hun bezittingen als beloning voor de trouwe militaire dienst van deze Warenne. Guillaume I was een van de baronnen van Willem de Veroveraar. Hij volgde hem naar Engeland in 1066. De Varennes werden erfelijke graven van Surrey. Koning Willem II schonk hem ongeveer driehonderd heerlijkheden in Engeland als beloning voor zijn dienst bij de slag bij Hastings tijdens de Normandische verovering van Engeland. Deze landerijen lagen in Shropshire, Essex, Suffolk, Oxford, Hampshire, Cambridgeshire, Buckinghamshire, Huntingdonshire, Bedfordshire, Norfolk, Lincolnshire, Yorkshire en Sussex, naast zijn bezittingen in Frankrijk.
Guillaume I (1036–1088), graaf van Warren en Surrey, werd benoemd tot co-regent van Engeland wanneer de koning in het buitenland verbleef. Zijn voornaamste residenties waren het kasteel van Lewes (Sussex), Castle Acre (Norfolk), het kasteel van Conisbrough (Yorkshire), en het kasteel van Garennes in Bellencombre, of het kasteel van Mortemer in Normandië.
Guillaume I (1036–1088), graaf van Warren en Surrey, huwde met Gundreda, die niet de dochter was van koning Willem de Veroveraar, maar de dochter van Gherbod van Oosterzele-Scheldewindeke, die een erfelijke functie als advocatus bekleedde bij de abdij van Sint-Bertin in Sint-Omaars. Zij was een verre verwante van koningin Mathilde.
Guillaume stierf aan een verwonding tijdens het beleg van het kasteel van Pevensey, dat werd bezet door rebellen.
Hij was een van de twintig met zekerheid geïdentificeerde metgezellen van de Veroveraar bij de slag bij Hastings, en was dus waarschijnlijk commandant van een deel van het Normandische leger. In 1067 was hij een van de vier baronnen die Engeland bestuurden terwijl de koning in Normandië verbleef. Toen Willem de Veroveraar terugkeerde, vertrouwde hij hem het rape van Lewes (Sussex) toe. De rapes van Sussex waren onderverdelingen van het graafschap en strategische gebieden ter bescherming van de route van en naar Normandië. Het kasteel van Lewes, waarschijnlijk gebouwd door Guillaume de Warenne, diende om de kustrivier Ouse te bewaken. Het werd het familiehoofdkwartier in Engeland.
In 1073, na een herindeling van de rapes waarbij een nieuwe rape werd gecreëerd voor Guillaume (I) van Briouze, moest hij enkele tientallen heerlijkheden afstaan, maar kreeg in ruil landerijen in Oost-Anglië.
Onder zijn andere belangrijke bezittingen ontving hij ook het strategische honour van Conisbrough in Zuid-Yorkshire. Hij verwierf dit gebied waarschijnlijk tijdens de verwoestingscampagne in Noord-Engeland in 1068–1070. Hij bouwde er ook een kasteel. Zijn voornaamste domeinen lagen echter in Oost-Anglië. Hij was de grootste grondbezitter in Norfolk, en bezat vele heerlijkheden in Suffolk, Essex en Cambridgeshire. Zijn bestuurlijk centrum voor deze domeinen was Castle Acre in Norfolk.
Volgens het Domesday Book was Guillaume de Warenne in 1086 de vierde rijkste baron van Engeland, na Odo van Bayeux, Robert van Mortain (halfbroers van de koning), en graaf Roger II van Montgomery. Zijn Engelse landerijen brachten jaarlijks 1140 pond sterling op, waarvan 548 pond rechtstreeks aan hem toekwam; de rest ging naar zijn vazallen. Hij bezat toen ongeveer 300 manoirs, maar geen land in Surrey.
Hij bezat land in elf graafschappen, vooral in Norfolk en Yorkshire, als leenheer of vazal. Zijn domeinen in het oosten leverden de helft van zijn inkomsten op, die in Sussex twee vijfde. Hij beheerde zijn bezittingen agressief en eigende zich soms naburige domeinen toe. In Essex nam hij land in van het bisdom Durham en de abdij van Ely; in Sussex roofde hij land van de nonnen van de abdij van Wilton. In Normandië waren zijn bezittingen niet bijzonder belangrijk, ondanks de schenkingen van de hertog. Hij had een oudere broer, Raoul of Rodulf, die hun vader opvolgde, die nog leefde in 1074. Mogelijk erfde Guillaume enkele domeinen.
Laatst gewijzigd:
27 september 2025
link:
https://ngv-stambomen.nl/Hagenbeek/5615
Gekopieerd!
E-mail een vraag aan Cees Hagenbeek over deze persoon.
