Stamboom van Hagenbeek

Margaretha van Oostenrijk

Margaretha van Oostenrijk (van Savoye)
Vader: Maximiliaan I van Oostenrijk
Moeder: Maria van Bourgondië
  • Geboren: op 10 januari 1480 te Brussel
  • Landvoogdes van de Nederlanden
  • Overleden: op 1 december 1530 (50 jaar oud) te Mechelen

Landvoogdes na de dood van haar broer Philips 18 maart 1507 tot 1531. Haar hof te Mechelen werd een centrum van cultuur. Ze voedde o.a. haar neefje Karel V op. Samen met Louise V van Savoye bewerkstelligde zij de vrede van Cambrai (Kortrijk) in 1526, ook wel de "Damesvrede" genoemd, tussen Frans I en Karel V, 1507-1515, 1518-1530 General-Statthalterin der Niederlande, begraben zu Bourg (en Bresse)

Zij was hertogin van Savoye, landvoogdes van de Habsburgse Nederlanden en de enige dochter van Maximiliaan I van Oostenrijk en Maria van Bourgondië. Ze was de zuster van Filips de Schone, die huwde met Johanna van Castilië, ook de Waanzinnige genoemd. Ze was de laatste Bourgondische prinses.

Toen Margaretha twee jaar oud was verloor ze haar moeder, Maria van Bourgondië. De Belgische steden kwamen in die tijd in opstand en de Gentenaars gijzelden de kleine prinses en haar vierjarige broertje Filips. Ze dwongen hun vader om een voor hem nadelige vrede te sluiten met de Franse koning Lodewijk XI. Bij de Vrede van Atrecht (1482) werd ook bepaald dat Margaretha zich verloofde met de toen dertienjarige Karel VIII, de Franse dauphin.

Margaretha groeide op aan het Franse hof in Amboise. Bij het overlijden van Lodewijk XI in 1483 was ze de verloofde van de dauphin, die zelf onder de voogdij van Anna van Beaujeu , zijn oudste zus en regentes, kwam.

Toen Maximiliaan I in 1491 bij volmacht huwde met Anna van Bretagne, de erfdochter van het hertogdom Bretagne, grepen Anna van Beaujeu en Karel VIII in. Margaretha werd opzij geschoven en Karel dwong Anna van Bretagne om met hemzelf te trouwen. Margaretha werd in 1493 bij de Vrede van Senlis aan haar vader, Maximiliaan, teruggegeven. Tijdens haar verblijf aan het Franse hof in het Kasteel van Amboise leerde ze haar latere echtgenoot Filibert II van Savoye kennen.

In 1497 reisde Margaretha per schip naar Santander in Spanje. Ze werd met veel luister ontvangen aan het hof van de Katholieke Koningen. Op 3 april 1497 trouwde ze in Burgos met Johan van Aragón, de troonopvolger van Spanje en de broer van Johanna van Castilië. Een jaar eerder in 1496 was Johanna in Lier gehuwd met de broer van Margaretha, Filips de Schone. Dit dubbelhuwelijk smeedde een band tussen Oostenrijk en Spanje tegen Frankrijk.

Tijd had Margaretha genoeg. Haar eerste huwelijk in 1497 met de Spaanse kroonprins Johan van Aragón vond een vroegtijdig einde, toen hij al na vijf maanden stierf. Naar verluidt had de wederzijdse fysieke aantrekkingskracht tussen beide jongelui daar stevig aan bijgedragen. Margaretha’s tweede huwelijk met hertog Filibert II van Savoye in 1501 duurde iets langer: drie jaar. Toen legde ook hij het loodje. Margaretha hield het maar voor gezien met de door haar vader gearrangeerde huwelijken en zou de rest van haar leven als kinderloze weduwe door.
Toen landvoogdes Margaretha van Oostenrijk zich in 1507 in Mechelen vestigde, werd de zelfstandige stadstaat in de praktijk de hoofdstad van de uit zeventien provincies bestaande Habsburgse Nederlanden. De stad aan het riviertje de Dijle ontwikkelde zich vervolgens rap tot een centrum van bestuur, kunst en wetenschap.


Het huwelijk, alhoewel gearrangeerd, was liefdevol. Blijkbaar was de tijd die zij in bed doorbrachten een zorg voor de hofartsen gezien Johan een zwakke constitutie had. De wellust die hij voelde voor zijn vrouw baarde hem zorgen, maar zijn biechtvader verzekerde hem dat dit natuurlijk was.[bron?] Margaretha was zijn liefde waard en ze had een scherp gevoel voor humor. Haar verloving met de prins scheen gedoemd toen het schip dat haar naar Spanje bracht in een storm verzeilde in de Golf van Biskaje. In alle haast schreef ze haar eigen grafschrift:

"Cy gist Margot, la gente Demoiselle, Qu'eust deux maris, et si mourut pucelle."
(Hier ligt Margaretha, de gewillige bruid – tweemaal gehuwd, maar een maagd toen ze stierf.)
Na vijf maanden huwelijk bezweek Margaretha's echtgenoot Johan aan tuberculose. Enkele maanden later beviel de zeventienjarige Margaretha van een doodgeboren dochter. Na deze miskraam met zware dynastieke gevolgen nam ze het devies Spoliat mors munera nostra ('De dood berooft ons van onze vruchten').

Relaties:

Gehuwd met Don Juan van Castilië (1478-1497)
  • Huwelijk: op 3 april 1497 te Burgos
Gehuwd met Filibert II van Savoye (1480-1504)
  • Huwelijk: op 28 november 1501

Laatst gewijzigd: 4 oktober 2024
link: https://ngv-stambomen.nl/gdp/index.php/pers/get/5-4020 
Kopieer permalink
Gekopieerd!
...rapport wordt opgesteld... een ogenblik...

...rapport wordt opgesteld... een ogenblik...

Database: GensDataPro 3.1