Stamboom van Hagenbeek

Vader: Jan III van Brabant
Moeder: Marie d' Evreux

• Geboren: op 24 juni 1322
• Gedoopt: [[https://nl.wikipedia.org/wiki/Johanna_van_Brabant]]
• Overleden: in 1406 (ongeveer 84 jaar oud) te Brussel

Omdat haar vader bij zijn overlijden in 1355 geen mannelijke erfgenamen meer achterliet, kwamen zijn drie dochters in aanmerking, elk met een ambitieuze echtgenoot.

De inwoners van Brabant, Limburg en de Landen van Overmaas zagen de integriteit van hun land in gevaar komen en schaarden zich eendrachtig achter de oudste dochter Johanna, wier echtgenoot Wenceslaus een halfbroer was van keizer Karel IV.

Wel legden ze het echtpaar een zware eisenbundel voor, die na zware onderhandelingen werd aanvaard. Deze Blijde Inkomst werd een ijkpunt van het Brabants constitutionalisme. Zo werd onder andere vastgesteld dat alleen Brabanders hoge bestuursposten mochten bekleden en voerde men het instemmingsrecht in, onder meer inzake oorlogspolitiek.

De erfopvolging werd echter betwist door haar zwagers Lodewijk van Male, graaf van Vlaanderen, en Reinoud III van Gelre, hertog van Gelre, wat leidde tot de Brabantse Successieoorlog.

Deze 'familieruzie' werd in 1357 bijgelegd met de Vrede van Aat, waarin Brabant het markgraafschap Antwerpen en de heerlijkheid Mechelen verloor aan de Vlaamse graaf.

De financiële nasleep van de Successieoorlog lokte ontevredenheid en beroering uit in de steden, vooral te Leuven. Een Brabantse nederlaag tegen Gulik te Baesweiler op 22 augustus 1371, waarbij haar echtgenoot Wenceslaus werd gevangengenomen, gooide nog meer olie op het vuur en veroorzaakte nieuwe binnenlandse moeilijkheden.

Toen Wenceslaus tot overmaat van ramp in 1383 overleed, helde Johanna meer en meer over naar haar neef Filips de Stoute, hertog van Bourgondië.

Naar het einde van haar lange regeerperiode was Johanna niet meer volledig bij haar verstand. Filips de Stoute liet in 1390 zijn vrouw Margaretha van Male (dochter van Johanna's jongere zus) als haar erfgenaam erkennen, en slaagde er in 1404 in om hun tweede zoon Anton van Bourgondië als ruwaard in Brabant te doen aanvaarden.