Stamboom van Hagenbeek

Vader: Adalhard van Parijs
Moeder: Alpais de France

• Geboren: in 853 te Parijs
• Gedoopt: [[https://gw.geneanet.org/dupuisl?lang=nl&pz=laurent&nz=dupuis&p=adelaide&n=de+bourgogne&oc=1]]
• Koningin van Frankrijk
• Overleden: op 10 november 901 (ongeveer 48 jaar oud) te Laon
• Begraven: te Compiègne in de St-Corneille

Op de Duitse CD-rom Adel-Digital, heeft Adelheid van Parijs andere ouders dan op de website van Karel de Grote.
Daar worden als ouders opgevoerd: Welf I, Graf im Argengau en NN von Buchau met 4 bronvermeldingen.

Adelheid is pas 15 jaar oud wanneer ze in 868 in het huwelijk treedt met Ludwig, de oudste zoon van Karel de Kale en Irmintrud. Ze is de dochter van de markgraaf van Friuli – weliswaar niet van koninklijke afkomst, maar ze kan invloedrijke edelen tot haar voorouders rekenen, waaronder machtige graven van Parijs en Troyes. Deze sterke lokale verankering heeft de aandacht van Karel getrokken.

De door de keizer gewenste verbintenis blijkt echter niet eenvoudig. De eigenzinnige Ludwig was namelijk op 16-jarige leeftijd, tegen de wens van zijn vader in, getrouwd met Ansgard, de dochter van graaf Hardouin – zij is twintig jaar ouder dan hij. Ansgard heeft twee zonen, Ludwig (863) en Karlmann (866), beide toekomstige koningen, en een dochter, Hildegard, op de wereld gezet. Op wens van de keizer ontbindt paus Johannes VIII. dit huwelijk, en Adelheid wordt de echtgenote van de troonopvolger.

Adelheid staat een moeilijke tijd te wachten. Ze moet rekening houden met haar schoonmoeder Richhilde, de tweede vrouw van de keizer, die door het vroege overlijden van haar eigen kinderen verbitterd is en haar gemaal Ludwig allesbehalve vriendelijk gezind is. In 878 steunt ze hem echter alsnog. Ludwig bestijgt de troon. Maar de paus weigert, ondanks Ludwigs voorstelling, Adelheid te kronen. Een aantal edelen en geestelijken beschouwen dit huwelijk nog steeds als ongeldig en erkennen Ansgard als de rechtmatige koningin. En omdat Ansgard nog leeft, overwegen ze de paus voor te stellen om het huwelijk met Adelheid nietig te verklaren.

Ludwig krijgt een korte regeerperiode van slechts twee jaar, die allerminst rustig verloopt. De macht in het Karolingische rijk verschuift van west naar oost. De concessies van Karel de Kale aan de grote leenheren, die Ludwig bij zijn troonsbestijging nog uitbreidt, verzwakken de koninklijke macht. Alsof dat nog niet genoeg is, roept paus Johannes VIII. hem te hulp in zijn strijd met de moslims en de Italiaanse prinsen. Johannes VIII. wordt gedwongen Rome te ontvluchten vanwege de steeds intensievere aanvallen van de Italiaanse adel, gesteund door de Langobarden die nog steeds proberen pauselijke gebieden in te lijven. Uiteindelijk komt de paus aan het Frankische hof. Hij adviseert Ludwig, maar weigert zich uit angst voor vervreemding van de steeds machtiger wordende Frankische heren in interne aangelegenheden te mengen.

In 878 vallen ook de Noormannen opnieuw binnen. In Engeland hebben ze een onafhankelijk koninkrijk gevormd en kunnen ze vandaaruit aanvallen uitvoeren op de rijke kustgebieden. De kwestie van de geldigheid van Ludwigs huwelijk is nog steeds niet beslecht. De paus verklaart eventuele kinderen bij voorbaat tot bastaarden – een krachtig drukmiddel tegen de koning. Ludwig kan zijn wil niet doordrukken. De grote heren van het rijk – inmiddels machtiger dan ooit – beslissen: de paus blijft bij zijn standpunt, mocht er een kind geboren worden, dan zal men verder kijken. Dit geeft de grote heren een beslissende rol in de koningskeuze.

Op 12 april 879 sterft Ludwig II, de Stamelaar. Adelheid, zwanger, brengt korte tijd later een zoon ter wereld: Karel. Ansgards kinderen, Ludwig en Karlmann, zien het gevaar. Ze willen voorkomen dat hun halfbroer hen in rang overtreft. De interne twisten, het machtsgevecht tussen de clans en de onvermijdelijke stroom van laster en verdachtmakingen zijn niet te vermijden: het duurt niet lang voordat Karel als de vrucht van overspelige liefde van de koningin wordt bestempeld. Adelheid leert hiervan en besluit haar zoon te beschermen en op te voeden als een legitieme troonopvolger. De tijd zal haar gelijk geven. Karel zal koning, keizer worden. Adelheid zal aan zijn zijde staan bij zijn kroning in Reims op 23 januari 893. Ze zal zijn vijf jaar durende strijd, de dood van zijn rivaal Odo en zijn keizerskroning in 898 meemaken. Haar missie is volbracht.

Maar voorlopig staat ze nog met een pasgeboren kind en twee stiefzonen uit Ludwigs huwelijk met Ansgard: Ludwig en Karlmann. Haar zieke echtgenoot had de macht aan Ludwig III overgedragen, maar de broers besluiten het rijk niet te verdelen, maar gezamenlijk te regeren. De grote heren van het rijk zullen hen echter niet meer laten regeren dan ze hun vader lieten doen. Het rijk is inmiddels een federatie van hertogdommen, en de Noormannen, zich bewust van het verval van de heerschappij, worden steeds brutaler. Met duizenden man vallen ze binnen. Ze vestigen een bevoorradingsbasis in Noirmoutiers en ondernemen expedities langs de Loire. In 881 verwoesten ze Aken. Ook Boson, de broer van Richhilde, die zichzelf tot koning van Provence heeft laten verkiezen, vormt een bedreiging. Richhilde had liever hem dan Ludwig de Stamelaar als koning gezien. Boson heeft in het zuiden een waar koninkrijk opgebouwd en droomt misschien van de heroprichting van Lotharingen in plaats van de misgelopen koningschap van het West-Frankische rijk. Ludwig en Karlmann zijn niet sterk genoeg om zich tegen hem te verzetten en roepen hun oostelijke neef, Karel de Dikke, te hulp en beloven hem gebiedswinst. Karel stuurt troepen – een fiasco. In plaats van hun koningen te helpen, steunen de grote heren van Frankrijk liever Boson, een van hen, een man die hen toestaat hun bezittingen te behouden. Karel de Dikke eist schadevergoeding, maar Ludwig III en Karlmann kunnen hem niets geven. Er wordt overeengekomen dat na hun dood het koninkrijk – ongeacht hun derde broer, Adelheids zoon – aan Karel zal toevallen.

In 881 trekt Ludwig III ten strijde tegen de Noormannen, die zo'n bedreiging zijn geworden dat zelfs de grote heren angst krijgen en hun koning hun trouw beloven. Op 3 augustus behaalt de koning een overwinning in Saucourt. Een jaar later sterft Ludwig III en laat zijn troon aan zijn broer Karlmann na. Maar ook hij sterft al twee jaar later.

Theoretisch zou nu de postume zoon van Ludwig II, de Stamelaar, Adelheids kind, moeten opvolgen. Maar hij is nog maar vier jaar oud, en het Frankische rijk heeft nu een krachtige leider nodig. De enige Karolinger die de macht kan grijpen is Karel de Dikke. Hij hoopt het rijk opnieuw op te bouwen, maar heeft al de rechten van een kind genegeerd, met goud baronnen omgekocht en de ijdelheid van anderen gestreeld. Sommigen erkennen hem als koning, anderen verachten hem, waaronder Odo, de graaf van Parijs, een dappere en oprechte strijder, die binnenkort zijn moed en vastberadenheid zal tonen. Adelheid zelf zal er alles aan doen om de rechten van haar zoon op de troon te handhaven. Ze sterft op 10 november 901 in Laon.
.