Stamboom van Hagenbeek

Vader: Alain III "Canhiart" de Cornouille
Moeder: Judith de Nantes

• Geboren: in 1022
• Graf v.Cornwall, 1066 Herzog der Bretagne
• Overleden: op 3 april 1084 (ongeveer 62 jaar oud)

Hertog van Bretagne, graaf van Cornouaille en Nantes Hoël II, ook wel Houel of Huuel in het Bretons, en Hoël de Cornouaille in het Frans (ongeveer 1030 - 13 april 1084), was de oudste zoon van Alain Canhiart, graaf van Cornouaille, en Judith, dochter en erfgename van Judicaël, graaf van Nantes. Hij was graaf van Cornouaille en Nantes, en vervolgens hertog van Bretagne van 1066 tot 1084.

Hij werd graaf van Cornouaille na de dood van zijn vader in 1058 en graaf van Nantes, een gebied dat hij al bestuurde, na het overlijden van zijn moeder in 1063. Om de controle van het Huis Cornouaille over Nantes te versterken, liet hij in 1059 zijn jongere broer Guérech tot bisschop van Nantes verkiezen, die in 1061 werd gewijd. Na de dood van Guérech in 1078 volgde hun jongste broer Benoît, abt van Sainte-Croix de Quimperlé sinds 1066, hem op als bisschop.

Tussen 1062 en 1066 schonk Hoël, toen graaf van Nantes, het eiland Danreau aan de Abdij Saint-Nicolas d'Angers, vertegenwoordigd door abt Hamon. Als hertog van Bretagne bevestigde hij deze schenking op 9 april 1079.

Voor 1058 trouwde Hoël met Havoise van Bretagne, dochter van hertog Alain III van Bretagne en zus van Conan II van Bretagne. Bij de dood van Conan op 11 december 1066 werd Hoël door het recht van zijn vrouw hertog van Bretagne. Alleen het graafschap Rennes ontsnapte aan zijn gezag, omdat dit werd toegekend aan graaf Geoffroy Grenonat, een buitenechtelijke zoon van Alain III.

Tijdens zijn bewind kregen Bretonse heren die hadden deelgenomen aan de Normandische verovering van Engeland onder Willem de Veroveraar belangrijke landerijen in Engeland. Alain le Roux, zoon van Éon I van Penthièvre, verwierf bijvoorbeeld het Honneur van Richmond. Geoffroy de La Guerche verkreeg land in Leicester en Warwick, terwijl Raoul I van Fougères gronden kreeg in Surrey, Devon, Buckinghamshire, Norfolk en Suffolk.

De vroege jaren van zijn heerschappij waren rustig, maar na de dood van zijn vrouw Havoise in 1072 moest Hoël tussen 1075 en 1077 een opstand van Bretonse feodale heren onderdrukken, geleid door Geoffroy Boterel, zoon van Éon I van Penthièvre, Geoffroy Grenonat, Eudon I van Porhoët, en heren uit zowel Hoog-Bretagne als zijn erfelijke graafschap Cornouaille.

In 1075 veroverden Geoffroy Grenonat en Raoul de Gaël Dol-de-Bretagne, nadat Raoul uit Engeland was verbannen wegens samenzwering. Hoël sloeg de rebellen neer met hulp van Willem de Veroveraar, die in september 1076 Dol belegerde. Uiteindelijk trok Willem zich terug door de komst van koning Filips I van Frankrijk en de hertog van Aquitanië. In 1077 werd Hoël kort gevangengenomen door de rebellen, maar bevrijd door zijn zoon Alain Fergent, die de opstandelingen versloeg. De opstand eindigde definitief met de dood van Éon I van Penthièvre in 1079.

Tussen 1072 en 1078 ondernam Hoël een pelgrimstocht naar Rome, maar er zijn geen details over de reden of resultaten van dit bezoek. In 1078 verzocht paus Gregorius VII aan Hoël, hertog van Bretagne, Geoffroi, graaf van Rennes, en Geoffroi Boterel, zoon van Eudes de Penthièvre, om zijn kerkhervormingen te steunen.

Hertog Hoël resideerde in Quimper, Auray en Nantes met zijn hof, waar onder andere een harpist genaamd Cadiou aanwezig was. Tussen 1079 en 1084 stichtte hij een priorij in Landugen, die afhankelijk was van de Abdij Sainte-Croix de Quimperlé. Hoël overleed op 13 april 1084.