Het was onzeker of haar vader is: Heer Jan I van Arkel (<1230-1297) is. Is er concreet bewijs dat Elisabet de vrouw van Hubert III van Beusichem, heer van Culemborg, een Van Arkel en een dochter van Jan II van Arkel was?
Volgens een oude kroniek zou genoemd Jan (+ 1297) een dochter hebben gehad gehuwd met Huybrecht 5e heer van Culenburch. Zie ´Historia dominorum de Teysterband, Arckel, Egmonda, Brederoede, IJsselsteyn etc´. een proefschrift uit 1933 van W.F. Andriessen. In J.W. Groesbeek, ´De heren van Arkel´, dNL 1954, kolom 109, heeft deze dochter de voornaam Margaretha? toebedeeld gekregen. Dit werd door M.J. Waale herhaald in zijn ´Nogmaals een bijdrage tot de genealogie van het middeleeuwse adellijke geslacht Van Arkel´, dNL 2000, kolom 13, met de aanvulling dat Margaretha in 1281 gehuwd was en dat Hubrecht van Beusichem (van Culemborg), heer van Schonauwen werd. Waale verwijst naar de publicatie van Dek maar ziet een oudere over het hoofd.
P.G.F. Vermast, 'De Heeren van Bosinchem voor het jaar 1300' in Bijdragen en Mededelingen Gelre dl. LIII (1953), blz. 38 corrigeert de voornaam Margriet in Elisabet met een verwijzing naar het kalendarium van St. Servaes te Utrecht. Vermast merkt hierbij op dat de naam Margriet (en de aanduiding des heeren dochter van Arkel) ontleend is aan een vermelding bij Anth. Matthaeus en dat ze elders genoemd (zonder bronvermelding) wordt als Geertruyt. Bij Dek 'De adellijke geslachten Van Culemborg etc.' in dNL 1975, kolom 87, zien we inderdaad Margaretha van Arkel (?) weer terug. Hier met verwijzing naar het Arkel-artikel van Groesbeek.
Anth. Matthaeus (1700) heeft zijn wetenschap ongetwijfeld ontleend aan een 15e/16e eeuwse kronieken aangevuld. Na hem is men aan het naschrijven gegaan. Vermast corrigeert weliswaar de voornaam in Elisabet maar zijn informatiebron laat haar afkomst onvermeld. Er hoeft echter niet getwijfeld te woorden aan het feit dat Elisabeth van Arkel devrouw van Hubert van Beusichem (1271-1300) is.
Hans Vermeulen besteedde in zijn artikel 'Borgen zijn familie" in het liber amcorum voor Ben de Keijzer (Ons Voorgeslacht, juli/augustus 2010) al eens aandacht aan een oorkonde van 19 oktober 1307, waarin heer Jan III van Arkel en zijn oom Arnold, heer van Noordeloos, ridders als eerste borgen voorkomen voor Jan van Beusichem (zij staan nog vóór diens neef Hubert van Vianen).
Ze worden onder zijn magen en vrunden genoemd. Ze waren neef en oom van moederskant.
Een oorkonden van 25 februari 1311 (of 1312, afhankelijk van een al dan niet gehanteerde Paasstijl) noemt Jan van Beusichem juist weer onder de magen van Jan III van Arkel en zijn broer Herbaren van Arkel, heer van Bottersloot, als deze laatste een uitwatering op de Giessen geeft via zijn gerecht, aan de onderdanen van Hubert van Vianen te Meerkerk en Bloemendaal.
Voor Herbaren zegelen mee Jan, heer van Arkel, 'minen broeder', ridder, en Jan van Beusichem, Jan van Noordeloos en Otto van Heukelum, 'minen maghen' en knapen.
Op 22 april 1312 tenslotte zegelt Jan van Beusichem voor Johan III van Arkel, wanneer die een uitwatering geeft aan de dorpen Zijderveld en Everdingen, hier overigens zonder familieaanduiding.
Uit eigen onderzoek is mij gebleken dat de kronieken betreffende de heren van Culemborg alle teruggaan op het werk van de Gorcumse kanunnik Dirk Pauw Frankenzoon.
Deze schreef rond 1471 een eerste geslachtslijst op in zijn eerste versie van zijn Hollandse kroniek. Hierin blijft Huberts bruid, een dochter van de heer van Arkel, nog zonder naam. In zijn tweede versie van de Hollandse kroniek ca. 1478 noemt hij haar Aleid. In zijn Wereldkroniek van rond 1485 is de naam Geertruid geworden. Dezelfde naam die we in de zestiende eeuwse kronieken tegenkomen.
Pauw is ook degene die in zijn kronieken in plaats van Steven van Beusichem rond 1240 een Johan van Beusichem opvoert, die nooit bestaan heeft. Een fout die daarna nog enkele eeuwen door de 'geschiedvorsers' is nageschreven.
Pauw begint zijn geslachtslijst bij Rudolf van Beusichem, de vader van Hubert I. Als vrouw van Rudolf noemt hij in 1478 en 1485 een Aleid. Haar toenaam van Heinsberg is echter een 16e eeuwse toevoeging, om de genealogie op te fraaien
Laatst gewijzigd:
18 november 2020
link:
https://ngv-stambomen.nl/gdp/index.php/pers/get/5-13416
Gekopieerd!