Tancrède van Hauteville
(Latijn: Tancredus de Altavilla; Italiaans: Tancredi d'Altavilla, geboren tegen het einde van de 10e eeuw – † rond 1041) was een Normandische heer uit de 11e eeuw, die de geschiedenis is ingegaan als de vader van de broers Hauteville, die Zuid-Italië veroverden op de Byzantijnen (1040–1071), Sicilië (1061–1091) en het eiland Malta (1090) op de moslims, terwijl ze de oude Lombardische adel verdrongen die voortkwam uit de vorstendommen Benevento, Salerno en Capua. Dankzij de kruistochten regeerden zijn nakomelingen ook in het Nabije Oosten over het Vorstendom Antiochië.
Tancrède was een kleine Normandische heer uit de regio Coutances in het westen van het hertogdom Normandië. Hij bezat een leen dat tien ridders omvatte, gevestigd in Hauteville. Van de drie gemeenten in Manche die de naam Hauteville dragen, heeft geen enkele historicus formeel kunnen vaststellen welke de naamgever was van Tancrèdes domein, maar traditioneel wordt aangenomen dat het om Hauteville-la-Guichard gaat.
Als bekwame krijger met buitengewone kracht onderscheidde Tancrède zich door met één zwaardstoot, tot aan de gevest in het voorhoofd, een groot wild zwijn te doden dat hertog Richard I van Normandië aanviel tijdens een jachtpartij nabij zijn land in Cotentin. Als beloning gaf de hertog hem een van zijn vele dochters (en mogelijk ook haar zus) en benoemde hem tot hoofd van de hertogelijke lijfwacht.
Aimé van Montcassin (die rond 1070 in Italië schreef) zegt over Tancrède:
“...Tancrède, heer van Hauteville in het land van Cotentin in Normandië, leefde onder hertog Richard II (grootvader van Willem de Veroveraar), die hem zeer waardeerde om zijn moed aan het hof en in het leger, waarin hij diende met tien ridders van zijn vazallen. Hij behoorde tot de orde van degenen die men baronnen noemt, die het recht hadden om een banier te voeren in oorlog en een strijdkreet te hebben…”
Over de eerste Tancrède van Hauteville is weinig bekend. Van de middeleeuwen tot de 19e eeuw probeerde men hem een illustere afkomst toe te schrijven:
Volgens de Normandische kroniekschrijver Geoffroi Malaterra behoorde Tancrède tot een zeer voorname familie.
De Italiaanse historicus Ptolemaeus van Lucca beschouwde hem als een afstammeling van de Vikingleider Rollon, eerste hertog van Normandië.
De Siciliaanse geleerde Rocco Pirri stelde dat hij een zoon was van hertog Richard II van Normandië of diens halfbroer Willem van Brionne († 1058), graaf van Hiémois.
De Deense theoloog Erik Pontoppidan noemde hem een zoon van hertog Richard III van Normandië.
De Duitse historicus Johann Christoph Gatterer zag hem als een naaste verwant van Rollon.
De Franse historicus Jean-Baptiste Mailly (1744–1794) schreef dat sommigen hem als afstammeling van Rollon beschouwden. De Franse historicus Odon Delarc wees deze tegenstrijdige en ongefundeerde beweringen af als fantasie van hun auteurs.??
Van zijn eerste vrouw Murielle (Moriella), mogelijk een buitenechtelijke dochter van Richard I van Normandië, die vroegtijdig stierf, had hij minstens vijf zonen:
Guillaume (Willelmus), bijgenaamd Guillaume Bras-de-Fer
Drogon (Drogo)
Onfroi (Humfredus)
Godefroi (Gaufredus)
Serlon (Serlo)
Hij zou ook een dochter hebben gehad, Béatrice, die trouwde met een zoon van graaf Robert van Eu.
Van zijn tweede vrouw Frédésende (Fres(s)endis, Fredes(s)endis) had hij minstens zeven zonen:
Robert (Robertus), bijgenaamd Robert Guiscard
Mauger (Malgerius)
Guillaume (Willelmus)
Alfred (Alveredus)
Hubert (Hubertus), vermeld in Italië waar hij graaf van San Nicandro zou zijn geworden en in 1071 zou zijn gestorven
Tancrède (Tancredus)
Roger (Rogerius), de toekomstige Roger I van Sicilië
Hij had ook minstens één dochter, Frédésende, die trouwde met een machtige Normandische prins in Italië, Richard Drengot, graaf van Aversa (1049) en prins van Capua (1058).
Het Chronicon Amalphitani noemt nog een andere zoon van Tancrède, Frumentinus, die zijn elfde zoon zou zijn geweest. Romuald van Salerno vermeldt hem eveneens, mogelijk beïnvloed door het Chronicon Amalphitani.
Laatst gewijzigd:
28 september 2025
link:
https://ngv-stambomen.nl/Hagenbeek/15644
Gekopieerd!
E-mail een vraag aan Cees Hagenbeek over deze persoon.
